Menu
Het boek Veerkracht
Hoe het begon
In 2013 besloot Manfred Gerstenfeld een project te initiëren ter ere van en ter nagedachtenis aan zijn dierbare echtgenote Marianne, die het jaar daarvoor was overleden. Marianne had Manfred er op geattendeerd dat over de Joodse jeugdbewegingen van kort na de Tweede Wereldoorlog relatief weinig was geschreven. En dat terwijl die organisaties zo’n cruciale positieve rol hadden gespeeld bij het terugkeren in de maatschappij van de jonge overlevenden van de Sjoa. Daarom achtte Manfred het gepast een oral history project op te zetten over precies dit thema, het thema dat Marianne zo dierbaar was. Dit is de genesis van het project ‘Veerkracht’.
Manfred stelde aan zijn assistent Wendy Cohen-Wierda voor om hem hierin bij te staan. Wendy was op dat moment al meer dan acht jaar zijn (research)assistent. Zij werkte met Manfred aan ontelbaar veel publicaties (online en in kranten), meestal over antisemitisme.
Wendy nam het op zich zo’n zeventig (!) oud-leden van de jeugdbewegingen te interviewen. Meestal zocht ze deze personen op, in Nederland en in Israël, soms sprak ze met hen per telefoon.
Digitaal platform
In 2021 is Manfred komen te overlijden. Zijn zonen, Dan en Alon, besloten het project ‘Veerkracht’ een nieuwe impuls te geven door het opstarten van een digitaal platform waar het resultaat van dit oral history project aan een breed publiek gepresenteerd wordt. Dat is de website die u nu bezoekt.
Manfred vond het belangrijk dat de vele interviews die Wendy gemaakt had toegankelijk zouden zijn voor toekomstige researchers. Met het lanceren van veerkracht.online wordt die wens verwezenlijkt en meer. Het ligt in onze bedoeling op deze plek een breed spectrum aan informatie over de Nederlandse Joodse jeugdbewegingen van net na de Tweede Wereldoorlog digitaal aan te bieden. Dit project heeft geen wetenschappelijke pretenties. Onze stijl is journalistiek van aard. We definiëren onze doelgroep breed: van geïnteresseerde leken tot historici, Joden zowel als niet-Joden.
Tegelijkertijd is het boek dat Manfred en Wendy geschreven hebben ook nog gewoon leverbaar. De inhoud van deze website en het boek overlappen elkaar slechts gedeeltelijk. Ze vullen elkaar eerder aan, niet alles van deze website staat in het boek en visa versa.
Flaptekst
Van de 140.000 Nederlandse Joden werd meer dan zeventig procent vermoord door de Duitse bezetter. In het verraden, de opsporing, de arrestatie, het vervoeren en de bewaking van de slachtoffers speelden ook Nederlanders een belangrijke rol.
De overlevende Joodse jongeren waren grotendeels ondergedoken dankzij goede Nederlanders. Anderen keerden terug uit Duitse concentratiekampen, en uit niet-bezette landen. Zij probeerden hun identiteit en hun plaats in de Nederlandse maatschappij te hervinden. Al enkele dagen na de bevrijding vonden de eerste bijeenkomsten van Joodse jongeren plaats. Daarna werd een aantal Joodse jeugdbewegingen in Nederland (her)opgericht. Zij legden vaak de nadruk op het zionisme.
In Veerkracht zijn zeventien interviews opgenomen met voormalige Joodse jeugdbewegers uit de periode 1945-1965. Uit meer dan vijftig andere gesprekken wordt geciteerd. Het boek vertelt een uniek en fascinerend verhaal. Het schetst een generatie die traumatische ervaringen omzette in creatieve energie. Daarmee gaven deze jongeren een nieuwe positieve invulling aan hun leven. Velen vertrokken vroeg of laat naar Israël. Daar droegen zij substantieel bij aan de opbouw van de nieuwe Joodse staat.
Leverbaar
Het boek ‘Veerkracht’ kan worden gekocht bij de reguliere boekhandel en de online boekwinkels.
Twee reviews
‘Alles wat zij in de oorlog hadden moeten missen, wat zij ook nadien vaak niet hadden, vonden ze bij elkaar. “Veerkracht” legt dat op overtuigende wijze vast.’
prof. dr. Bart Wallet
hoogleraar Joodse Studies, UvA
‘Dit is een indrukwekkend boek. Door dit boek ben ik ook gaan nadenken over wat het voor mij betekent, als kind van na de oorlog, en heb ik opnieuw mijn gedachten laten gaan over het afschuwelijke dat mijn lieve ouders is aangedaan en dat ze kennelijk toch niet met hun enig kind wilden delen.’
Binyomin Jacobs
opperrabijn
Over de auteurs
Manfred Gerstenfeld
Manfred Gerstenfeld (Wenen, 1937-Jeruzalem, 2021) vluchtte tijdens zijn eerste levensjaar met zijn ouders vanuit Oostenrijk naar Nederland. Ze zaten ondergedoken in Amsterdam. Daar bracht Gerstenfeld ook zijn verdere jeugd door. In 1964 emigreerde hij met zijn vrouw Marianne naar Parijs. Weer vier jaar later verhuisden ze naar Jeruzalem. Gerstenfeld studeerde chemie, economie, milieukunde en judaica. Hij adviseerde vele jaren raden van bestuur van diverse Fortune-500 bedrijven, waaronder Fiat en Ford, op het gebied van economische strategie en duurzaamheid. Vanaf 2000 was Gerstenfeld twaalf jaar voorzitter van de invloedrijke denktank Jerusalem Center for Public Affairs. In zijn jeugd was hij actief in Joodse jeugdbewegingen en studentenorganisaties, onder andere als voorzitter van de Wereldunie van Joodse Studenten (1963-1967).
Wendy Cohen-Wierda
Wendy Cohen-Wierda (Gorredijk, 1969) verruilde in 1998 Nederland voor Israël, na tien jaar werkzaam te zijn geweest in het Friese notariaat. Vanaf 2005 is ze medewerkster op het kantoor van Manfred Gerstenfeld in Jeruzalem. Sinds 2013 interviewt ze voor het Center for Research on Dutch Jewry Nederlandse Sjoa-overlevenden in het kader van het Marianne Gerstenfeld-interviewproject.
